Çocuğunuzun güzel bir yarıyıl tatili geçirmesini istiyorsanız uzmanların söylediklerine kulak verin deriz!

Çocuğunuzun güzel bir yarıyıl tatili geçirmesini istiyorsanız uzmanların söylediklerine kulak verin deriz!
Öğrencilerin heyecanla beklediği yarıyıl tatili ile eğitime ilk mola veriliyor. 15 günlük bu tatil, çocuklar için hem bir soluklanma hem de ilk dönemin sakin bir şekilde değerlendirilmesi için eşsiz bir fırsat olarak görülebilir.
 
Memorial Şişli Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Bölümü’nden Uz. Dr. Leyla Benkurt Alkaş, yarıyıl tatili ve tatil dönüşü için ailelere önerilerde bulundu.  
 
Yarıyıl tatili ile okul dönemi kurulan düzende ufak tefek değişiklikler olabilir. Geç saatte uyuma ve uyanma, sadece hafta sonu kullanımına izin verilen televizyon, bilgisayar ve tablet gibi teknolojik cihazlarda geçirilen sürenin uzaması, ödev yapma, servise yetişme gibi günlük telaşlara ara verilmesi ile bir rahatlama yaşanır. Çalışan ailelerin çocukları, çoğu zaman anneanne-babaannenin himayesine bırakılır. İşte tüm bu nedenlerle çocuklar için düzenin tatil dönüşü yeniden akort edilmesi gerekir. Herkes gibi elbette çocuklar da kısa sürede rahata alışır. Üstelik bilgisayar, televizyon, video oyunları gibi pasif eğlenceler, uyku saatlerindeki değişiklikler, istediği saatte yemek yeme gibi alışkanlıklar rehaveti de beraberinde getirir. Çocukların olumsuz davranış ve huylar geliştirdiği en önemli dönemlerin hastalık ya da tatil süreçleri olduğu unutulmamalıdır. Tatili bir tazelenme, dinlenme, kendine güven kazanma, değerli olduğunu hissetme süreci olarak görmek gerekir. Hayatın içinde deneyimler kazanmak ve kabul görmek herkese iyi gelecektir.
 
Çocuğu rahatlatalım derken şımartmayın
Çocukların okul koşturmasında çok yıprandığını düşünen aileler, tatil döneminde çocuğu rahatlatmanın dozunu iyi bir şekilde ayarlayamazsa şımarıklıklar yaşanabilir. Sayılı günün çabuk geçtiği ve çocuklar için tersi bir tempoya dönmenin her zaman kolay olmadığı unutulmamalıdır. Tatil bitince okula gitmek bir işkence ve tüm zevklerin bitmesi, acı verici bir etkinlik olarak algılanır. Okul reddi, okul fobisi bu dönemde alevlenir. Doğru şekilde değerlendirilemeyen tatilin sonuçları şu şekilde sıralanabilir:
 
Okula gitmeden karın ağrıları, bulantı ve baş dönmeleri yaşanır.
Uyku ve yemek saatleri kabusa döner.
Masa başında oturabilme, uzun yazılar yazma, konsantrasyonunu toplama becerileri geriler.
Tam oturmamış temel bilgiler unutulur.
Ders konusunda güvensizlik başlar.
Aile-çocuk arasında gerilimler yaşanır.

 
Yarıyıl tatilinden doğru faydalanmak için bunlara dikkat edin:
1- Tatil demek istediğini yapabilme serbestliği değildir. Yatma kalkma saatleri biraz daha esneklik kazansa da tamamen çocuğa bırakılmamalıdır. Yaşına uygun programlar önceden seçilip düzenlenebilir.
 
2- Tatil öncesi tatilin planlanması, zamanı ve mekanı kullanmak, yapılacakları gözden geçirmek yararlı olacaktır. Tatil demek mutlaka farklı bir yere gitmek demek değildir. Bu özel zaman planlanırken mutlaka çocuk da katılmalı, yönlendirilmeli ve benimsetilmelidir.
 
3- Pasif ve hazırcı eğlenceler yerine doğada gezmek, müzeye gitmek, tiyatro veya değişik etkinliklere katılmak hem ufkunu geliştirecek hem de ders dışı öğrenme ve merak etme dürtülerini uyandıracaktır. Ayrıca değişik etkinlik ve denemeler tatil sonrası arkadaşlarına anlatacak, tatili anlamlandıracak malzemeleri çocuğa verir.
 
4- Çocukla ev içi sorumlulukları paylaşma; tamir işleri, kek-pasta pişirme, hayvanlara bakma, çiçek soğanlarını ekmek gibi yaşına ve konuma uygun uğraşlar hem kendine güvenini artıracak hem de el becerilerini geliştirecektir.
 
5- Ailece kitap evlerinden alışveriş, aynı kitabı okuma, hakkında konuşma, geniş zamanlarda zevk alarak, merak ederek sonunu tahmin etmeye çalışarak, okuma zevkinin gelişmesi söz konusu olacaktır. Ayrıca kart oyunları, kutu oyunları, aile oyunları ile rekabet duygusu gelişir, yenme-yenilme durumlarını hoşgörü ile kabullenmeyi öğrenir.
 
6- Anneanne, babaanne gibi bakım veren birilerinde kalınca; aşırı koruma, sevgi adına “kıyamam” deyip şımartma, daha küçük bir çocuk davranmasına yol açacaktır. Büyük ebeveynler kuşaklar arası aktarım için büyük nimettir, bu çok özel ilişkinin çocuğu büyütmek için kullanılması paha biçilemez.
 
7- Eksik dersler, sınava hazırlanma kaygısı olmadan daha basit ama kısmen oyun veya gündelik aktiviteler ile çocuğa kazandırılır. Örneğin bir elma keserken kesirlerle ilgili temeller konuşulur, marketten alışverişte bilinçli tüketici olmak öğretilir, atasözleri ve deyimlerle ilgili cümleler kullanılabilir.
 
8- Sağlıkla ilgili check-up, danışmanlıklar önceden planlanmalı, gelecek okul dönemine bırakılmamalıdır. Sınav ve stresin azaldığı tatillerde problemler azalmış gibi görünse de daha sonra yoğunlaşarak ortaya çıkacaktır.
 
9- Çocuğa günlük okul hazırlıklarını yaparken yapılan yardımlara tatil döneminde ara verilmeli ve kendi işini kendisi yapması için yönlendirilmelidir.
 
10- Deney kitapları, değişik hobiler, ülkeler, coğrafyalar gibi konular geniş zamanlarda tatil planlamak ya da haberlerde geçen bir konu ile ilgili merakları gidermek araştırma yeteneğini geliştirecektir.
 
11- Çocuğun kendi başına veya akranları ile ortak etkinlikler planlama ve eğlenmesine fırsat verilmelidir.
 
12- Okulların açılmasına 3-4 gün kala uyku, yemek ve etkinliklerin planlanması mutlaka yeniden düzenlenmelidir.
 
 
Şişli Florence Nightingale Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Yrd. Doç. Dr. Banu Yazıcı, aileyle sevgi dolu bir tatil geçirmenin 9 adımını belirtiyor.
 
1- Aile büyüklerine ziyaretler planlayın
Anneanne ve babaanne ziyaretleri ile aile özlemini giderebilecek sıcak bir ortamlar oluşturun. Bu çocuğunuzun ruhsal doygunluğa erişmesini ve yeni döneme huzurlu ve hazır başlamasına yardımcı olacaktır.
 
2- Aktivitelere katılım düzenleyin
Yoğun okul zamanında fırsat bulunamayan aktivitelere katılınabilir örneğin kış döneminde kayak yapılabilir, yüzme veya dans kurslarına gidilebilir. Çocuğunuzun hangi dala daha yatkın olduğunu tespit edip, isteğine göre yönlendirmek ve gerek sanat gerek spor dalında destek sağlamak en doğru adım olacaktır.
 
3- Dinlenmeyi asla unutmayın
15 gün çocuğunuzu asla okulda öğrendiklerinden ve okul ortamından uzak tutmaz. 15 günlük bir ara hem çocuğun dinlenmesi hem de vücut yorgunluğunu atması için ideal bir süredir.
 
4-Tatil asla çocuğunuz için bir check-up zamanı değildir!
Şikayeti olan çocuklarımızın gerek tetkik gerek ameliyat sonrası dinlenmeleri için kazanılmış bir süreçtir. Yani bir fırsattır.
 
5- Tatilde doğal ortamları tercih edin
Yapacağınız şehirden uzak, küçük birliktelikler çocuğunuz için adeta bir ruhsal terapi olacaktır. Yeni döneme yüksek bir moral ve enerjiyle başlamasını sağlar. Aile içindeki huzur ve birlikte geçirilen kaliteli zaman okul başarısını her zaman artıracaktır.
 
6- Tatili görüşülemeyen arkadaş, akraba ve kuzenlerle görüşmek için bir firsata çevirin
Okul döneminde bu ortamları yakalamak derslerin yoğunluğundan dolayı çok zor olabiliyor. 15 günlük bu tatil kesinlikle bu eksikliği gidermek için sunulan bir fırsattır, bunu iyi bir şekilde değerlendirmek gerekiyor.
 
7- Bilgisayarlara biraz mola!
Çocuğunuza tatile başlamadan önce seveceği birkaç kitabı okuması önerin.
 
8- İlgilendiği bir konu hakkında bir yazı hazırlaması önerin
Çocuğunuza, kendi istediği ve sevdiği bir konu hakkında bir yazı yazmasını önerin. Bu şekilde hem isteyerek yapabileceği, bilgi dağarcığını artırabilceği hem de araştırma ruhunu aşılayabileceği bir imkan sağlayın.
 
9- Her şeyin başı sevgi
Unutmayın aile ve akraba bağlarını kuvvetlendirerek, eğlenceli,kültürel ve sportif aynı zamanda bilimsel ve eğitici bir tatil geçirmek elinizde…
 

 
Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı Doç. Dr. A. Evren Tufan, ebeveynlere; çocuklarının hem eğlenecekleri hem de öğrenecekleri bir sömestr tatili için 9 önerisini sıraladı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
 
Çabalarını ve başarılarını takdir edin
Yaşı ve ders başarısı ne olursa olsun, her çocuk yarıyıl tatilinde ödüllendirilmek ister. Maddi değil manevi değeri yüksek ödül seçin ve çocuğunuza akademik sonucundan çok çabası ve çalışması için takdir ettiğinizi vurgulayın. Karnedeki notlarını, çocuğunuzun başarısının ve gelişmesinin tek göstergesi olarak değerlendirilmeyin, çocuğun ve ailenin geliştirmesi gereken alanları belirttiğine dikkat edin. Ödüllendirme ve geri bildirimlerde üslup çok önemli. Sınıf arkadaşları, kardeşleri ve akrabaların çocukları ile kıyaslamaktan kaçının.
 
İlk birkaç gün sadece dinlenmesine fırsat tanıyın
Çocukların uzun ve yoğun bir eğitim döneminden çıktığını göz önüne alarak, yarıyıl tatilinin ilk birkaç günü sadece dinlenmelerine izin verin. Bu süre çocukların kendi hallerine bırakıldıklarındaki davranışları hakkında ebeveynlere bilgi sağlayıcı oluyor ve tatil programını hazırlarken yol gösteriyor. Birkaç günlük dinlenmenin ardından, çocuğunuzun güçlü ve zayıf yanlarını da göz önüne alınarak ailece bir tatil programı oluşturabilirsiniz.
 
Tatil boyunca sadece akademik performansa odaklanmayın
Anne babaların ders yılı içerisinde ve yarıyıl tatilinde çoğunlukla akademik başarıya odaklanmaları ve tatilde de sürekli ders çalışmaya vurgu yapmaları çocuklarda yılgınlık, umutsuzluk veya inatlaşma gibi tepkilere yol açabiliyor. Sağlıklı bir gelişim için akademik alanın dışında sosyal, duygusal ve bedensel gelişimin de önemli olduğu açık. Dolayısıyla, yarıyıl tatilini çocuğunuzun sadece ders çalışacağı ve ödev yapacağı bir zaman aralığı olarak görmeyin ve bütüncül gelişimi için bir fırsat olarak değerlendirin.
 
Ortak zevk alacağınız etkinlikler yapın
Yarıyıl tatili, ailece verimli ve keyifli bir şekilde zaman geçirebilmek için bir fırsat. Çocuğunuzla şartlarınıza uyan şekilde çevrenizdeki tarihi ve kültürel yapıları gezin ve gezdiğiniz yerlerle ilgili konuşun. Diğer yandan evde beraberce kitaplar okumak ve okunan kitaplar üzerine konuşmak da aile içi iletişimi destekliyor ve çocukların kendilerini ifade etme becerilerini geliştiriyor. Çocuğunuzu spor ve bedensel etkinliklere yönelmeleri için teşvik edebilir; sinema, tiyatro ve konserlere gitmek ya da akrabaları/komşuları ziyaret etmek ailece yapılabilecek etkinlikler arasında sayılabilir.
 
Çocuğunuzu etkinliklere boğmayın
Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uzmanı Doç. Dr. A. Evren Tufan “Yarıyıl tatili, ailece verimli ve keyifli bir şekilde zaman geçirebilmek için bir fırsattır. Bu fırsatı, kısıtlı bir zaman aralığında yerine getirilmesi gereken pek çok etkinlikle doldurmak ve çocukları bir etkinlikten diğerine koşturmak hem katıldıkları faaliyetlerden zevk almalarını engeller hem de aile içi ilişkileri olumsuz olarak etkileyebilir. Yarıyıl tatilinde çocukların sadece dinlenebilecekleri zaman aralıklarının da planlanması önemlidir” diyor.
 
Arkadaşları ile vakit geçirmelerine fırsat verin
Ders ve ödevlerin yoğunluğu nedeniyle çocukların çoğu arkadaşları ile kısıtlı zaman geçirdiğinden, yarıyıl tatili arkadaşlarıyla görüşebilmesi ve vakit geçirebilmesi için de bir fırsat sunuyor. Yaşıtları ile keyifle oynayarak veya spor yaparak geçirilecek bir zaman aralığı her çocuğun sosyal ve duygusal gelişimine olumlu etkide bulunuyor. Bu nedenle çocuğunuzun arkadaşlarıyla geçireceği vakitleri ve etkinlikleri onun yaşına ve gelişim düzeyine göre planlayabilirsiniz. Evde buluşma ya da sinema/tiyatroya beraber gitme gibi faaliyetler planlayabilirsiniz.
 
Program yapın
Zamanı verimli kullanabilmek, her yaştan birey için önemli bir beceri. Eğitim ve öğretim çağındaki çocuklar programları genellikle ders ve okul ile ilişkilendirdiğinden tatilde yapabileceklerini programlayamayabiliyor. Yarıyıl tatilini verimli şekilde geçirmek için program yapması konusunda çocuğunuza destek olmanız önemli. Tatil programını ailece yapın ve derslere/ödevlere ve diğer etkinliklere dengeli şekilde vurgu yapın. Tatil programı çocukların ödevleri ve derslerini son günlere sıkıştırmasını da engelleyebilir ve onlara düzenli çalışma alışkanlığı kazandırabilir.
 
Tablet ve televizyona sınır koyun
Tatil, çoğu çocuk için kuralların olmadığı, istedikleri kadar televizyon seyrettikleri, bilgisayarda oyun oynadıkları ve istedikleri saatte yatıp, geç vakitte uyandıkları bir dönem. Ancak, bu tür bir kuralsızlık hem yarıyıl tatilinin verimli bir şekilde geçirilmesini hem de okula tekrar başladığında ders ve uyku saatlerine uyumu engelliyor. Tatilde, her ailenin kendine özgü olan kurallarının esnetilebileceğini ancak tamamen ortadan kaldırılmayacağını çocuğunuza anlatın. Bilgisayar/televizyon karşısında geçireceği zamanı okul dönemindekine göre artırabilirsiniz ancak mutlaka bir sınır koyun. Tatil süresince yapacağınız programda uyku saatini de belirleyerek geç yatma eğilimini kontrol edin.
 
Yaşlarına uygun sorumluluk ve görevler verin
Yarıyıl tatilini, çocuğunuza sorumluluk duygusu kazandırabilmek için bir fırsat olarak da görebilirsiniz. İlgi alanına göre ev içinde verilecek görev ve sorumluluklar, hem aile içi iletişimi artırıyor hem de onlara sorumluluk duygusu kazandırıyor. Örneğin yaşına ve gelişim düzeyine göre, oda ve eşyaları toplamadan faturaları ödemeye kadar değişebilen sorumluluklar verebilirsiniz. Verilen sorumluluk ve görevlerin mükemmel olarak gerçekleştirilmesinden çok yerine getirebilmek için harcanan çaba önemli. Çocuğunuzun çabaları ve başarıları için vereceğiniz geri bildirimlerde üslubunuza dikkat edin.
 
Karnesine nasıl yaklaşmalı?
Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uzmanı Doç. Dr. A. Evren Tufan “Karnedeki notlar anne babalar tarafından başarının tek göstergesi olarak görülebilir. Diğer yandan çocuklar da notları nedeniyle kaygı duyabilir ve ebeveynleri ile bu notları paylaşmaktan çekinebilir. Anne babaların çocuklarına çaba ve başarıları için geri bildirim verirken sadece zorlandığı alanlara değil, güçlü yanlarına da odaklanması ve karnedeki notların akademik başarının tek göstergesi olmadığını göz önüne almaları önemlidir. Geri bildirimlerde aşırı tepkiler ve sert yorumlardan, diğer çocuklarla kıyaslamadan kaçınılmalı, notların geliştirilmesi gereken alanları gösterdiği vurgulanmalıdır. Sayısal veya sözel dersler gibi belli alanlarda, uzun süren ve baştan beri devam eden, çocuğun diğer alanlardaki başarısı ile uyumsuz zorlanmanın öğrenim güçlükleri veya dikkat sorunlarını gösterebileceğine dikkat edilmeli ve bu konuda bir uzmandan yardım istenmelidir” diyor.